In de rustig gelegen Arnhemse wijk Immerloo, dicht bij de Emersweide en de Immerlooplas, mogen drie divisies van Breman werken aan een omvangrijk project. Er worden maar liefst 456 woningen gerenoveerd in opdracht van vastgoedverbeteraar SW, verspreid over vier flatgebouwen. Het project in de multiculturele wijk is vorig jaar februari opgestart en loopt nog tot november 2023 door. Het is een mooie samenwerking tussen Breman Techniek, Breman Woningbeheer Midden en Breman Utiliteit Zuid. We lopen met Tom de Kleine mee over de bouw. Hij is werkzaam als uitvoerder renovatie bij Breman Techniek.
Van het gas af
In de woningen uit 1970 bevinden zich nog geisers. De geiser maakt voor het verwarmen gebruik van aardgas. Omdat de woningen van het gas af moeten, is het nodig dat er een andere installatie voor in de plaats komt. Breman zorgt ervoor dat de woningen worden aangesloten op het warmtenet. Tom vertelt: “Breman Utiliteit Zuid voert hier de eerste stap uit. Zij beginnen met het aanleggen van een aanvoer- en retourleiding in de technische ruimte. Die worden aangesloten op de nieuwe installatie. Per twee flats hebben we één technische ruimte. De leidingen die worden aangelegd, gaan door de berging en komen uit in de woningen. Zo sluiten ze de woningen aan op het warmtenet. Dit warmtenet levert duurzame warmte van de afvalcentrale in Arnhem. Breman Utiliteit Zuid voert de werkzaamheden hier heel goed uit.”
Renoveren in bewoonde staat
De woningen in Arnhem worden in principe in bewoonde staat gerenoveerd. “Dat is soms wel een uitdaging, want het betreft ingrijpende werkzaamheden en de woning moet wel bewoonbaar blijven. In veel woningen is sprake van totaalrenovatie. Dat betekent dat de keuken, douche, wc en een groot deel van de elektrische installatie worden vervangen. Daar is Breman verantwoordelijk voor. De renovatiewerkzaamheden nemen vijftien dagen in beslag”, vertelt Tom. “We zijn elke dag in twintig woningen tegelijkertijd bezig. Elke dag komen er twee bij en worden er twee opgeleverd. Bewoners kunnen ervoor kiezen om naar een zogenaamde logeerwoning te gaan. Bij de bewoners die blijven, betreden we de woonkamer in principe niet. Zij maken vaak gebruik van een nooddouche of -wc. Daarnaast moet er bij het project rekening worden gehouden met de vele verschillende nationaliteiten die wonen in de flats. Zo moeten we er in een aantal woningen bij oplevering aan denken dat we de schoenen uitrekken. Wel zo netjes.”
Wat is de status van het project?
Momenteel wordt er gewerkt aan de derde flat. Naast de werkzaamheden van Breman, zijn andere partijen bezig met het isoleren van de woningen en het plaatsen van mechanische ventilatie. Tom: “Er lopen hier veel mensen rond op de bouw. Wel een stuk of 70. En maar liefst tien collega’s van Techniek. Dat is best veel voor één project, maar absoluut nodig. Daarnaast maken we een voorziening in de keuken die het mogelijk maakt elektrisch te koken. Van de aannemer krijgen de bewoners een nieuw kooktoestel. Als laatste in het rijtje is Breman Woningbeheer Midden aan de beurt. Zij sluiten een unit aan die zorgt voor warm tapwater. Daarnaast zorgt Breman Woningbeheer Midden ervoor dat de installaties waterzijdig worden ingeregeld. De samenwerking tussen de vestigingen verloopt soepel. We zijn één Breman en zo staan we hier ook echt. Ondanks dat iedereen van een andere vestiging komt, zet iedereen zich voor elkaar in. Zo zorgen we samen voor een mooi eindproduct.”
Uitdagingen op de bouw
Naast dat het bewoond renoveren soms uitdagingen met zich meebrengt, ziet Tom ook een uitdaging in de planning. “Het is een groot project en we hebben een vrij strakke planning. Vooral in het begin was dat even lastig, omdat je aan het opstarten bent en nog moet wennen aan de omstandigheden van deze specifieke opdracht. We zijn nu in de derde flat bezig en je ziet: het loopt als een geoliede machine”, vertelt Tom met trots. Hoe zit het dan met de heersende materiaalschaarste? “Het gebeurt af en toe dat een bepaald onderdeel niet leverbaar is. Zo hadden we recent een tekort aan reservoirs van een specifiek type toilet. In overleg met de aannemer regelen we dan een vervangend product waar de kwaliteit niet aan onder doet. Het komt eigenlijk altijd goed.”
Werkplezier is het allerbelangrijkste
Tom is inmiddels al tien jaar werkzaam bij Breman. Hij begon in Lelystad, waar hij zeven jaar heeft gewerkt als installatiemonteur. Zo’n drie jaar geleden maakte hij de overstap naar Breman Techniek Genemuiden. “Bij renovatiewerkzaamheden komt veel kijken. Bij het eerste project dacht ik: ‘Oeh, waar gaan we beginnen?’ Inmiddels ben ik er volledig aan gewend.” Voorafgaand aan zijn werkzaamheden bij Breman heeft Tom een opleiding installatietechniek gevolgd op mbo-niveau 2, 3 en 4. Dat hij nu bij Breman als uitvoerder mag werken, daar is hij best trots op. “Dat is het mooie aan Breman. Ik heb de mogelijkheid om door te groeien.” Ook begeleidt hij Sam op de bouw. Sam volgt een werk-leertraject waarbij hij vier dagen werkt en één dag in de week naar school gaat. Daarnaast gaat hij eens in de drie weken naar de Breman Academy voor praktijkles. “Jongeren stimuleren om de installatietechniek in te gaan is cruciaal, vooral vanwege de energietransitie.” En wat Tom dan het belangrijkste vindt aan zijn werk? “Dat iedereen het hier naar z’n zin heeft. Ik merk dat het werk dan vanzelf gaat. We hebben te maken met een strakke planning. Als iedereen met plezier naar zijn werk gaat, merk ik dat de collega’s er echt voor gaan en ook bereid zijn een stapje extra te zetten voor een ander. Dat vind ik mooi om te zien.”