Een groot probleem in de bouw zijn de kostenstijgingen van de afgelopen jaren. Alleen al over de laatste twee jaren praten we over een stijging van zo’n 15 tot 20%. Allerlei factoren liggen daaraan ten grondslag. Ook faalkosten spelen een grote rol. Het is wenselijk om deze zoveel mogelijk te verminderen. We spreken de directeuren van twee van onze vestigingen in de divisie Woningbouw over hun ervaringen: Alexander Snijder van Breman Harderwijk en Leo Groeneveld van Breman Zuid.
De oorzaak van de kostenstijgingen
De technische branche komt een hoop mensen tekort. Dat vertaalt zich door in een stijging van de loonkosten. “Er moet nieuw personeel worden geworven en opgeleid, daarnaast is er sprake van een cao-stijging”, vertelt Alexander. Leo vult aan: “De kostenstijgingen hebben ook te maken met schaarste van grondstoffen en energie. Het afgelopen jaar hebben we dat keihard voor de kiezen gekregen. Dat drijft de prijs op.” Niet alleen de installateur, maar ook de aannemers waar we mee samenwerken, krijgen te maken met kostenstijgingen. Bijvoorbeeld vanwege de stijging van grondprijzen, procedure- en ontwikkelkosten, de Wet kwaliteitsborging en de stikstof- en omgevingswet. “Alles bij elkaar opgeteld, betekent dat het uurtarief zo’n 23% stijgt.”
Faalkosten kunnen oplopen tot 20%
Zogenaamde faalkosten zijn kosten in de bouw die voorkomen hadden kunnen worden. Deze kunnen ontstaan door bijvoorbeeld een gebrek aan vakkennis, onvoldoende tijd of een inefficiënt proces. Faalkosten zorgen voor ongewenste vertraging of verminderde kwaliteit van het eindproduct. Deze kosten kunnen oplopen tot maar liefst 20% van de totale kosten. De meeste faalkosten komen voor tijdens de uitvoering. “Interne faalkosten kunnen grotendeels worden voorkomen door een uitstekende voorbereiding en organisatie”, legt Alexander uit. Op externe faalkosten kan er helaas minder invloed worden uitgeoefend. “Hierbij gaat het bijvoorbeeld om bezwaarprocedures of een bouwstop.”
Ieder kwartaal een verbetersessie
Bij Breman streven we naar het opbouwen van langdurige relaties. “Met een langdurige relatie zit je vaak sneller op één lijn, dat gaat zo ver dat je vaak met vaste partijen raamovereenkomsten gaat maken om veel sneller tot contractvorming te komen”, vertelt Alexander. Hoe zorg je ervoor dat een relatie goed blijft? De verbetersessies spelen hierin een belangrijke rol. “Elk kwartaal gaan we met de opdrachtgever om tafel om verbeteringen aan beide kanten door te spreken. Zo zorgen we ervoor dat we onze relatie optimaliseren. Ook toetsen we het meer-minderwerk nu van tevoren. Als je problemen tackelt aan de voorkant van het proces, drukt dat de faalkosten en het draagt bij aan de relatie.”
Het belang van vroeg aan tafel zitten
“Steeds vaker worden we gevraagd om aan te sluiten bij bouwteams. Als je vroeg aan tafel zit, kan je je eigen installatieprincipes inbrengen en daarmee eventuele risico’s beperken”, aldus Alexander. In een vroeg stadium kan ook worden meegedacht over de efficiëntie in het ontwerp en de samenwerking met de adviseur. “Dit kan kostenbesparingen opleveren tot wel 20%. Bij een opdracht van €3.000.000 scheelt dat dus al €600.000.” Wat hier een grote rol in speelt, is het merkenbeleid dat Breman hanteert, waarbij we werken met leveranciers en producten waar we op kunnen bouwen en vertrouwen. Ook het streven naar langdurige relaties is hierbij van groot belang: “Die zorgen er ook voor dat je het sneller met elkaar eens bent, bijvoorbeeld over het ontwerp en het bouwproces.”
Werken vanuit de LEAN-gedachte
Waar kun je het meest op besparen? Alexander: “Naast een doordacht ontwerp zijn ook een slimme uitvoering, goede logistiek en goede afstemming enorm belangrijk.” Leo is groot aanhanger van de LEAN-gedachte: “Bij de LEAN-gedachte heb je drie grote faalkosten: muda, mura en muri. Oftewel: Verspillende activiteiten, gebrek aan standaardisatie en overbelasting of complexiteit. Onder verspillende activiteiten valt alles wat geen waarde toevoegt aan het product. Het is belangrijk om kritisch te kijken naar wat er daadwerkelijk nodig is. Bij Breman gebruiken we een aantal standaard producten en merken. Standaardisering van producten en processen leidt altijd tot een beperking van de faalkosten. Iedereen weet wat hij moet doen, op welke moment en waar.”
Termijnstaten en doorlooptijden verkorten
Wat ook een bijdrage levert aan besparing, is werken in termijnstaten. Alexander: “Grote inkopen voor een opdrachtgever haal je naar voren. Dat deel je op in termijnen. Zodra bestellingen binnen zijn, gaat de bon naar de opdrachtgever. Als wij het geld binnen hebben, is de opdrachtgever eigenaar van de producten. Zo behoed je het bedrijf voor problemen en houd je de kwaliteit van het werk op peil.” Ook doorlooptijdverkorting is essentieel om kostenbesparing te bewerkstelligen. “Een mooi voorbeeld hiervan is Heijmans Woonconcept. Zo’n tien jaar geleden zijn we dit samen begonnen”, vertelt Leo. Dit concept houdt in dat er een aantal type standaardwoningen worden aangeboden. Bij deze woningen ligt 80% van het ontwerp vast. Dat zorgt ervoor dat er veel gestandaardiseerd en geprefabriceerd kan worden. Met kortere doorlooptijden tot gevolg. “We hebben projecten gehad waarbij we zo snel klaar waren met het aanbrengen van de installaties, dat de infrastructuur nog niet af was en de nutsvoorzieningen er nog niet waren. Ik durf wel te zeggen dat we 1,5 keer sneller installeren dan andere installatiebedrijven.”
Een beter eindresultaat
Het toepassen van standaardisering, prefabricatie, BIM en het merkenbeleid, levert uiteindelijk een betere kwaliteit op voor de bewoner, zo stellen Leo en Alexander. Bovengenoemde vertaalt zich ook door in het personeel. “Ik word heel blij van monteurs die hun uiterste best doen om goed werk te leveren. De betrokkenheid van het personeel zorgt ook weer voor een vermindering van faalkosten. De dingen die we doen, doen we in één keer goed.”
